Eigenlijk zijn wij, kankersurvivors, ook maar gewone mensen. Mensen die geen tijd maken, ongezonder eten dan we zouden willen of geen zin hebben om te sporten. Onze diagnose en therapie zijn geen keuze. Ze overkomen ons. En ja, het is natuurlijk moeilijker omdat die vermoeidheid op ons weegt. Maar we veranderen niet opeens omdat we ziek zijn. En we worden ook niet opeens weerloze slachtoffers.
Kracht in kwetsbaarheid
Elke kanker heeft een andere impact op het lichaam. Misselijkheid, vermoeidheid, angst, depressieve klachten, ... kunnen allemaal het gevolg zijn. De diagnose leukemie doet andere dingen met een lichaam dan borstkanker. Bijwerkingen van een operatie zijn verschillend dan die van een chemobehandeling. Dagelijks naar het ziekenhuis gaan voor radiotherapie vraagt misschien meer van een lichaam dan jarenlang hormonen slikken.
Een vriendin zei me ooit: ‘Je kiest niet wat je overkomt, maar wel hoe je ermee omgaat.’ En ze heeft overschot van gelijk. Veel dames die ik begeleid ontdekken superkrachten in zichzelf waarvan ze niet wisten dat ze die hadden. Ze vinden kracht in kwetsbaarheid en moed in momenten van onzekerheid.
‘Oh, arme jij’: Medeleven vs. Medelijden
Tijdens mijn kankerbehandeling (ik droeg geen pruik, die zou toch altijd scheef op mijn hoofd staan, mij kennende) waren we uitgenodigd op een feestje. Er waren heel wat genodigden die ik totaal niet kende. En soms voelde ik me wat bekeken.
Op een gegeven moment komt een kale man naar me toe en zegt: "Wat hebben wij toch een karakterkop, hé!". OEF! Wat een opluchting. Geen ‘Oh, arme jij’, maar eigenlijk een ‘Wow, kijk jou gaan!’. Op dergelijke kwetsbare momenten wilde ik geen medelijden, maar een high-five, een knuffel, of zelfs een flauwe grap. Omdat lachen door de tranen heen soms het beste medicijn was.
Die man en ik hebben nog de hele avond kunnen lachen over ons blinkend hoofd. (Tot op vandaag weet ik nog steeds niet of hij eigenlijk op de hoogte was van mijn diagnose.)
Moeilijk gaat ook
Onlangs had ik na mijn groepslessen een gesprek met een paar jonge vrouwen in de dertig. Verbazingwekkend genoeg kregen drie van de vijf al een kankerdiagnose. Dit nieuws bracht even een rilling over mijn rug ... Maar al snel veranderde de sfeer en deelden we lachend verhalen over onze 'nieuwe' navels. (Bij borstreconstructies wordt vaak buikhuid gebruikt, wat betekent dat onze navels opnieuw werden gepositioneerd of zelfs helemaal opnieuw werden gemaakt.)
Bijna 20 jaar na mijn kankerdiagnose kan ik zeggen dat ik blij ben dat ik de diagnose kreeg, en ik hoop je hier niet mee te kwetsen. Ik ben dezelfde persoon gebleven, maar ik hou nu van de regen die op mijn gezicht valt tijdens het fietsen. Ik zeg vaker ‘goeiemorgen’ tegen een onbekende en zeg hardop ‘dank je’ wanneer ik om mijn brood ga.
Ik ben nog altijd positief naïef, maar heb een kritischere blik gekregen op wat goed en fout is. Ik luister, ik leer bij, ik leef bewuster. En ook al klink het als een cliché: ik relativeer meer.
Ik weet ondertussen dat ‘moeilijk’ ook gaat en dat ‘uitdagend’ zelfs leuker is dan ‘gewoon’.
Een dame die ik begeleidde vatte het ooit mooi samen: "Er zijn dingen gebeurd in mijn leven waar ik geen vat op had. En toch voel ik me sterker dan vroeger.”
Dus, laten we ons (0%) glas heffen op de liefde en de levenslessen die we uit deze zware tijd kunnen halen. Proost op veerkracht en humor!
